Tüp Bebek Hangi Durumlarda Uygulanır?
Tüp Bebek Hangi Durumlarda Uygulanır?
Günümüzde birçok çift, doğal yollarla çocuk sahibi olamamaktadır ve bebek sahibi olabilmek için farklı yöntemler aramaktadır. Doğal yollarla çocuk sahibi olamayan çiftlerin başvurduğu tedavi yöntemlerinden biri de tüp bebek tedavisidir. Tüp bebek tedavisi uygulanabilmesi için, çiftlerin bu tedaviye uygun olmaları gerekir.
Yapılan araştırmalar neticesinde kısırlık tanısı konan çiftler, çocuk sahibi olabilmek için başvurdukları ileri düzey yardımcı üreme tekniği olan tüp bebek tedavisini tercih etmektedirler. Tüp bebek tedavisinde, anne adayından alınan yumurtalar ve baba adayından alınan spermler, laboratuvar ortamında döllendirilerek embriyo oluşturulur. Oluşan embriyolar, bir süre laboratuvarda izlenir ve uygun bir zamanda anne rahmine transfer edilir. Transfer işleminden yaklaşık 12 gün sonra, anne adayının hamile olup olmadığı test edilerek sonuç alınır.
Gerekli Koşullar Nelerdir?
Tüp bebek tedavisi, doğal yollarla gebelik elde edemeyen ve kısırlık tanısı almış çiftler için uygulanmaktadır. Ancak tüp bebek tedavisinin başlanabilmesi için, 35 yaş altındaki çiftlerin en az 1 yıl boyunca düzenli ve korunmasız ilişkiye girmeleri gerekmektedir. 35 yaş ve üzeri kadınlarda, yumurta rezervinin azalması nedeniyle bu süre 6 ay olarak belirlenir. 40 yaş ve üstü kadınlarda ise, 3 ay boyunca düzenli ve korumasız ilişkiye girip hala hamile kalamamışlarsa tüp bebek tedavisine başvurmaları önerilir. Bunun dışında, tüp bebek tedavisi için uygun görülen kişiler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Adet düzensizlikleri yaşayan kadınlar
Yumurtalık rezervinde azalma görülenler
Daha önce dış gebelik geçirmiş olanlar
Yumurtalık iltihabı (salpingit) yaşamış olanlar
Karın bölgesinde yapılan ameliyatlar nedeniyle rahim yapışıklığı veya tüplerin tıkanmış olması
Tüpleri cerrahi müdahale ile alınanlar
Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonları bulunanlar
Erkeklerde tüp bebek tedavisi için uygun olan hastalar ise şu şekilde sıralanabilir:
Cinsel yolla bulaşan hastalıkları bulunanlar
Testis yaralanması geçirenler
Erken boşalma problemleri yaşayanlar
İnmemiş testis nedeniyle ameliyat geçirenler
Radyasyon etkisi altında çalışanlar
Ailesinde kısırlık öyküsü bulunan kişiler
Tüp bebek tedavisi için tamamen uygun görülen hastalar ise şunlardır:
Kanser tedavisi görmüş olanlar
Eşlerden birinde genetik hastalık bulunanlar
Eşlerden birinin Hepatit veya HIV gibi enfeksiyon hastalıklarına sahip olması durumunda.
Tedavi Kimlere Uygulanmaz?
Tüp bebek tedavisinin uygulanamayacağı kişiler ise şu şekilde belirlenebilir:
Menopoz dönemine girmiş olan kadınlar
Cerrahi müdahale ile rahmi alınmış kadınlar
Sperm üretimi olmayan erkeklerde, TESE (testisten sperm alınması) yöntemiyle de sperm elde edilemeyen hastalar.
Tedavi Aşamaları
Tüp bebek tedavisine başvuran çiftlerin tedavi sürecinde geçirecekleri aşamalar şu şekildedir:
Doktor Muayenesi: Tüp bebek tedavisine başvuran çiftlerin, önceki sağlık geçmişi detaylı bir şekilde dinlenir ve buna göre tedavi planlaması yapılır.
Yumurtalıkların Uyarılması ve Yumurta Gelişimi: Tüp bebek tedavisi için uygun bulunan anne adaylarına, adet döngüsünün 2. gününden itibaren yumurta geliştirici ilaçlar verilmeye başlanır. Bu tedavi, birçok olgun yumurta elde edebilmek amacıyla yapılır. Yumurtaların gelişimi için 8-12 gün boyunca ilaç kullanımı gereklidir ve bu süreç boyunca düzenli olarak kontrole gidilmesi gerekir.
Yumurtaların Toplanması: Yumurtalar istenilen büyüklüğe ulaşınca, olgunlaşmalarını sağlamak için yumurta olgunlaştırıcı bir iğne yapılır. Olgunlaşan yumurtalar, genellikle genel anestezi altında, yaklaşık 15-20 dakika süren bir işlemle dikkatlice toplanır. Aynı gün, baba adayından da sperm örneği alınır. Baba adayının, sperm örneği alınmadan önce 2-5 gün boyunca cinsel ilişkiye girmemiş olması istenir. Eğer sperm örneği alınamazsa, Mikro TESE yöntemiyle testisten sperm alınabilir. Mikro TESE, sperm üretimi olmayan erkekler için uygulanan yaklaşık 30 dakika süren bir prosedürdür.
Döllenme: Anne adayından alınan yumurtalar ve baba adayından alınan spermler arasında en kaliteli olanlar seçilip, laboratuvar ortamında döllenmeye bırakılır. Döllenen embriyolar, transfer gününe kadar laboratuvarda izlenir.
Embriyo Transferi: Laboratuvarda döllenen ve kaliteli embriyolar, döllenme işleminden 2-6 gün sonra, yaklaşık 10 dakikalık bir işlemle anne rahmine transfer edilir. Bu işlem, tüp bebek tedavisinin son aşamasıdır. Transfer işleminden 12 gün sonra, gebelik testi yapılarak tedavinin başarılı olup olmadığı kontrol edilir. Embriyo transferi sonrasında, gebelik testi yapılacağı güne kadar çiftlerin cinsel ilişkiye girmemesi tavsiye edilir. Ayrıca, embriyo transferi sonrasında kalan kaliteli embriyolar dondurulabilir. Bu sayede, ilk tedavide gebelik oluşmazsa, dondurulan embriyolarla yeniden transfer yapılabilir.