Boy Uzatma Ameliyatları

Boy uzatma ameliyatları bacak uzunluğunu restore etmek veya artırmak amacıyla yapılan cerrahi işlemlerdir. Sağlık sorunlarına bağlı kısalıklarda uygulanabildiği gibi estetik amaçlı uzatmalar da yapılabilir.

Çocuklarda doğuştan akondroplazi ismi verilen cüceliği, büyüme/beslenmeyi etkileyen metabolik ve hormonal bozukluklara bağlı gelişen kısalıkları,

Çeşitli sebeplere bağlı olarak epifiz ismi verilen büyüme plaklarının hasarlandığı travmaları,

Yanlış kaynayan kırıklara bağlı olarak gelişen durumları,

Sonradan kazanılan kısalık ve eğrilik durumlarını düzeltmek amacıyla yapılır.

En önemli nokta ameliyatın zamanlamasıdır. Erken yapılan ameliyatlar kısalığın tekrarlaması, büyüme plak inhibisyonu ve enfeksiyon gibi riskler taşır. Geç kalınan cerrahi ise eklem ve omurgada kalıcı bozukluklara neden olabilir. Bu nedenle çocuklar için 5 yaşından önce uzatma ameliyatları önerilmez.

Akondroplazili çocuklarda iki seansta 25 cm’e kadar uzama mümkündür.

1950’li yıllarda Rus Ortopedist Dr. İlizarov uzuv uzatılması ve cücelerde boy uzatılması işlemini ilk yapan ve dünyaya tanıtan kişidir. Dr. İlizarov’un dünyaya tanıttığı bu yöntemde hastanın kemikleri bir kerede 8 – 10 cm kadar uzatılabilirken, cücelerde birden fazla işlem uygulanarak 35 – 40 cm kadar uzama sağlanabilmektedir. Klasik boy uzatma yöntemi olarak bilinen bu işlemde vidalara bağlanan çember şeklinde bir cihaz kullanılarak ve kemikten tel geçirilerek günde 1 mm kadar uzatma yapılabilmektedir.

Günümüzde boy uzatma cerrahisinde; çivi üzerinden uzatma (Lengthening over nail-LON) ve otomatik çiviler yardımıyla uzatma yöntemleri olan modern cerrahi teknikler de uygulanmaktadır. Bu yöntemler ile 7-8 cm’e kadar uzatma planlanıyorsa tek kemikten ( tibia veya femur ), daha fazla uzatma planlanıyorsa her iki kemikten birden uzatma yapılır. Kemik cerrahi olarak kesilir ve internal (motorize çivi/LON), eksternal (external fiksatörler/ilizarov) veya kombine tip implantlar kullanılarak oluşturulan boşluk her gün 1 mm. açılacak şekilde planlanır. Bu ameliyatta hariçten kemik parçaları kullanılmaz. Kemik doku harici damar, sinir, kas gibi dokulara müdahale edilmez. Bunlar süreç içinde uzamaya adapte olurlar.

Ameliyat sonrası hastanede kalış süresi 2-3 gün arasındadır. Hastalar erken dönemde koltuk değnekleriyle yürütülür ve egzersiz programlarına başlanır.

Uzatılan kemikte tam iyileşme sağlandığı zaman implantlar çıkarılır. Bu süre ortalama 6-8 aydır.

Boy uzatma ameliyatları başarı ile uygulanan bir yöntem olmakla beraber, süreçte sorunlarla karşılaşılması olasıdır:

Tedavi aylarca sürmektedir. Bu sürece hem hastanın hem de hasta ailesinin hazırlıklı olması önem taşır. Ayrıca, tedavi sırasında bazı sorunlarla karşılaşma riski bulunmaktadır. Kemikte tel ve vidaların geçtiği giriş çıkış yerlerinde ve yumuşak dokuda iltihap oluşabilir. Uzatma işlemi uygulanan kemik bölgesinde yeterli kemik dokusu elde edilemeyebilir ya da ciltte yaralanma gibi problemler yaşanabilir. Risk oluşturabilecek tüm durumlar uzman ekibimiz tarafından detaylı bir şekilde takip edilir ve gerekli müdahaleler hızlı bir şekilde yapılır.

Uygulanan tekniğe göre de bazı komplikasyonlar gelişebilir. Klasik İlizarov yönteminde ortalama 1 cm. uzatma için hastanın fiksatörü 1.5 ay taşıması gerekmektedir. 5 cm. uzatma planlandığında ise süre yaklaşık 7.5 aydır. Bu süreç hastalar için can sıkıcı bir durum olarak karşılanır. Fiksatör süresini kısaltmak için ise LON tekniği uygulanabilmektedir. Bu teknikte uzatma tamamlanınca dışta bulunan fiksatör çıkarılır ve içerde sadece çivi bırakılır. Bu şekilde hastanın konforu sağlanabilmektedir. Bununla birlikte LON tekniği cerrahi tecrübe gerektirmektedir. Kliniğimizde bu tecrübeye sahip uzman hekimler görev yapmaktadır.

Otomatik çiviler yardımıyla bütünüyle kemiğin içinden uzatma yapılan ve fiksatöre ihtiyaç olmayan uzatma uygulaması ise uzatma cerrahisindeki en modern yöntem olarak bilinir. Ancak bu yöntemin çivinin pahalılığı, uzatma miktarının kısıtlılığı ve uzatma süresince yük verilememesi gibi dezavantajları da bulunmaktadır.

Estetik amacıyla boy uzatmak isteyen hastalarda oldukça seçici davranılması gerekmektedir.  Ameliyat öncesi hem hasta hem de ailesine ayrıntılı bilgi verilmesi, uzatma öncesi ve tedavi süresince psikolojik destek alınması bu süreçte başarıyı artıran etkenler arasındadır.