Tıbbi Birimler
Girişimsel Radyoloji
Girişimsel Radyoloji Nedir?
Girişimsel Radyoloji; ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi ve anjiyografi gibi görüntüleme yöntemlerini kullanarak birçok hastalıkta yüksek doğrulukla tanı konulmasını ve bazı hastalıkların ameliyata gerek kalmadan -aynı seansta- kapalı olarak tedavisini sağlayabilen bir uzmanlık alanıdır.
GİRİŞİMSEL RADYOLOJİDE UYGULANAN TANI VE TEDAVİ İŞLEMLERİ:
Biyopsiler: (vücutta şüpheli hastalık alanları veya kitlelerden iğne ile parça alınması).
Biyopsi çeşitleri: İnce iğne aspirasyon biyopsi (İİAB), Tru-cut biyopsi (kalın iğne, parça veya kor biyopsi), Punch biyopsi, Brush biyopsi.
Tümör İşaretleme: (özellikle memede olmak üzere şüpheli görülen ve cerrahi olarak çıkarılması düşünülen hastalık bölgesinin veya kitlelerin ameliyattan hemen önce görülebilir bazı materyaller ile görüntüleme cihazları kılavuzluğunda işaretlenmesi işlemidir).
Boşaltıcı drenaj uygulamaları: (apse, kist veya birikmiş vücut sıvılarının boşaltılması).
İdrar yollarının tıkanıklıklarında boşaltıcı drenaj uygulamaları: (nefrostomi, double J kateter veya stent uygulamaları, sistostomi uygulamaları).
Safra yolları hastalıklarında boşaltıcı drenaj, balon veya stent uygulamaları: (cerrahi veya transplantasyon uygulanan hastalarda, kanser hastalarında tanısal, ilgili kliniği destekleyici ve tedavi edici uygulamalar).
Atardamar ve Toplardamar hastalıkları: (darlıkları, tıkanıklıkları, pıhtılaşmaları, anevrizmaları, kanamaları, balon veya stent uygulamaları).
Atardamar hastalıklarına bağlı iyileşmeyen ayak yaraları: (diyabetik ya da diğer nedenlere bağlı) veya ayak kangreni.
Bacak toplardamarlarında görülen pıhtılaşmanın (Derin Ven Trombozu) anjiografi ile kapalı olarak tedavisi: Pıhtının akciğer atılmasını önleyici-koruyucu filtre yerleştirilmesi (İnferior Vena Kava’ya Filtre Yerleştirme).
Sindirim organlarının toplardamarlarında görülen pıhtılaşma: (Portal Ven Trombozu) ile akciğer damarlarında görülen pıhtılaşmanın (PTE: Pulmoner Tromboemboli) kapalı olarak anjiografi ile tedavisi.
Diyaliz hastalarında çalışması bozulmuş veya durmuş fistüllerin (AVF, AVG) tedavileri. Aynı hastalarda hemodiyaliz için gerekli geçici veya kalıcı damar yolunun sağlanması.
Santral Ven Kateter ve Port uygulamaları: (hematoloji ve kanser hastalarında plazmaferez veya ilaç uygulamaları için, damar yolu bulunamayan bebek, çocuk ve erişkin hastalarda geçici veya uzun süreli damar yolunun sağlanmasında).
Bacak varisleri tedavisi: (tıbbi gereklilik gösteren büyük varisler veya kozmetik problem oluşturan kılcal varisler). Uzun süren varislere bağlı oluşmuş cilt yaralarının (Varis Ülserleri) tedavisi.
Rahim ve yumurtalık varisleri: (Pelvik Konjesyon Sendromu ile ilişkili) ile erkeklerde görülen testis varislerinin (Varikosel) anjiografi ile kapalı olarak tedavisi.
Kistler: (karaciğer, böbrek vs) veya Hidatik Kistlerin (kedi, köpeklerden bulaşan kistler olarak da bilinir) iğne ile ameliyatsız kapalı tedavisi.
Bazı kanser türlerine yönelik: (özellikle karaciğerin kendi kanserleri veya diğer bölgelerden karaciğere yayılmış kanserler başta olmak üzere vücudun diğer bölgelerindeki bazı kanserler) kapalı tedaviler (radyofrekans veya mikrodalga ile kanserli dokuyu yakma işlemi, intraarteryel kemoterapi, kemoembolizasyon, radyoembolizasyon).
Damar yumaklarının kapalı tedavisi: (doğumsal veya sonradan oluşmuş arteriovenöz vasküler malformasyon, hemanjiom vs).
Embolizasyon işlemleri: (rahim miyomları ile prostat büyümelerinin tedavisinde, vücutta herhangi bir bölgede çeşitli nedenlere bağlı oluşan kanama odağının kapatılmasında, çok büyümüş iyi huylu tümörlerin küçültülmesinde).
Ağrıya yönelik sinir blokajları işlemleri: (batın bölgesinde görülen kanser ağrılarını kalıcı olarak önleyen çöliak ganglion blokajı, üst ve alt uzuvlarda ağrılı işlem öncesi periferik sinir blokajı vb).
Vücudun tüm bölgesindeki atar- ve toplardamarlara (beyin damarları dahil) yönelik tanısal anjiografi (DSA) işlemleri:
GİRİŞİMSEL RADYOLOJİNİN SAĞLADIĞI AVANTAJLAR NELERDİR?
Tanı ve tedavi işlemleri hasta için daha kısa ve daha kolaydır; büyük cilt kesileri gerektirmez, bazı hastalarda ameliyat ihtiyacını ortadan kaldırabilir. Girişimsel Radyolojide işlemler hemen daima deride açılan birkaç milimetrelik bir delikten ve çoğunlukla ağrısız olarak gerçekleştirilir. Özellikle ameliyatı kaldıramayacak kadar yaşlı veya durumu bazı kötü hastalarda Girişimsel Radyoloji tek seçenek olabilir. İşlemlerde büyük cilt kesileri gerekmediği için yara iyileşmesi kısa sürede olur. Özel bir yara bakımı gerekmez. Kalıcı iz veya estetik problem oluşturmaz.
Çoğunlukla genel anestezi (narkoz) gerektirmez. İşlemlerin çoğu bölgesel uyuşturma (lokal anestezi) altında ve bazen damardan verilen rahatlatıcı ve ağrı kesici ilaçlar eşliğinde yapılır. Narkoz riski bulunan hastalarda Girişimsel Radyoloji güvenli bir alternatif seçenek sunmaktadır.
Hastanede yatış gerekmez. İşlem sonrası iyileşme süreci daha kolay ve daha konforludur. Ağrı daha az, iyileşme süresi daha kısadır. İşlemlerin büyük bir kısmı günübirlik yatış altında yapılır. Hastalar işlemin yapıldığı gün içerinde, yapılan işleme uygun düşen makul bir izleme süresi sonrasında taburcu edilirler. Ameliyatlara göre işlem sonrası ağrı daha az, konfor daha yüksektir. Ameliyat ile kıyaslanamayacak kadar kısa sürelerde (bazen aynı gün) hastalar normal gündelik faaliyetlerine (veya iş hayatlarına) dönebilirler.
Tanı ve tedavi işlemlerinde hedefe yönelik yüksek seçicilik mümkündür. Yan etki veya komplikasyon riski diğer yöntemlere göre daha düşük orandadır. Girişimsel Radyolojide yapılan işlemlerde hedef direkt olarak hastalıklı alandır. Diğer yöntemlere kıyasla çevre sağlıklı doku veya organlara hasar verme riski en az orandadır veya hiç yoktur. İlk olarak hastalık bölgesi görüntüleme yöntemleri ile tespit edilir. Aynı görüntüleme yöntemleri altında -işlemin her aşaması görülerek- tespit edilen hedef alana en güvenli yol üzerinden ulaşılır.
Tanı ve tedavi, aynı seansta uygulanabilir. Girişimsel Radyoloji uzmanları aynı zamanda Radyoloji uzmanıdırlar. Yorumlamayı çok iyi bildikleri ultrasonografi, tomografi veya anjiografi görüntüleri eşliğinde tanı ve tedavi işlemlerini aynı seansta gerçekleştirebilirler.
Girişimsel Radyoloji işlemleri tekrar edilebilir işlemlerdir. Tanı veya tedavi uygulamaları -gerekli ise- defalarca tekrar edilebilir. Bunun nedeni Girişimsel Radyoloji işlemlerinin minimal invaziv işlemler olmasıdır (minimal invaziv işlemler: milimetrik kesiler ile dokulara zarar vermeden kapalı olarak yapılan ve açık cerrahi olmayan işlemler).
Diğer tedavi seçenekleri ile kombine edilebilir. Girişimsel Radyoloji tedavi yöntemleri tek başına uygulanabildiği gibi, diğer tedavi seçenekleri ile aynı anda veya sıralı bir şekilde de uygulanabilirler.