Tıbbi Birimler

Endometriozis hastalığı rahim içini döşeyen ve her ay kanamayla dökülen tabakanın rahimin dışında bulunmasıdır. En sık görüldüğü yerler başta yumurtalıklar olmak üzere idrar torbası, bağırsaklar ve karın iç zarıdır. Yumurtalıklarda çikolata kıvamlı içeriğe sahip kistler yaptığı için sıklıkla çikolata kisti denmektedir.

Çikolata kistleri veya endometriozis yumurtalıklarda, tüplerde ve bağırsaklarda yoğun yapışıklıklara sebep olmakta, sonradan gelişen şiddetli adet ağrılarına, cinsel beraberlikte ağrıya, kronik geçmeyen pelvik ağrılara ve yumurtalık rezervini azaltarak, yumurta kalitesini azaltarak çocuk sahibi olamamaya (infertilite) sebep olmaktadır.

Endometriozis kadınlık hormonu olan östrojenden beslenir bu yüzden ağrı tedavisinde kullanılan hormonal ilaçlar yumurtalıklardan östrojen üretimini azaltmaya yöneliktir. İlk basamak olarak ağrı kesicilerin yanı sıra doğum kontrolü hapları kullanılmakta ama cevap alınamadığında progesteron içeren ilaçlar, GnRh analoğu ve aromataz inhbitörleri gibi daha etkili fakat aynı zamanda yan etkileri daha fazla olan hormonal tedaviler uygulanmaktadır.

Tüm bu hormonal tedavilerle ağrıları geçmeyen veya tekrarlayan tüp bebek başarısızlığı olan çikolata kistine sahip olan hastalara laparoskopik cerrahi tedavi ile çikolata kistlerinin ve diğer odakların çıkarılması önerilmektedir.

Yapılacak cerrahinin boyutları hastaya göre karar verilmelidir. Kist uygun bir şekilde yumurtalıktan çıkarılırken kanama kontrolünde enerji kullanılmaması yumurtalık rezervi açısında önemlidir.  Endometriozisin laparoskopik cerrahisinin deneyimli ve bu konuda özelleşmiş ekiplerce yapılması başarıyı arttırmaktadır.

Derin yerleşimli endometriozis ise endometriozisin en ağır formu olup vajinanın ve rahimin arkasındaki derin bağ dokusunda ve bağırsaklarda çok şiddetli ağrıya sebep olan nodül oluşumuyla karakterizedir. Son yıllarda bu konudaki farkındalık artmaktadır.

Derin yerleşimli endometriozisin laparoskopik tedavisi yine bu nodüllere ulaşılarak nodüllerin laparoskopik olarak çıkarılmasıdır. Ancak bu cerrahi işlemler nodüllerin bağırsaklarla veya idrar kanallarıyla olan derin yerleşim yerinden dolayı oldukça komplikedir ve mutlaka bu konuyla özel olarak ilgilenen jinekolojik laparoskopik cerrahlar tarafından yapılması önerilmektedir. Ameliyata nodülün yerleşim yerine göre genel cerrahlar ve ürologlar da katılabilir.