DİSMENORE (SANCILI ADET GÖRME)
Adet kanaması sırasında ağrı olması durumuna ‘Dismenore’( Adet sancısı) kadınlarda adet ile ilişkili bildirilen en sık şikâyettir. Üreme çağındaki kadınların yaklaşık yarısından fazlası her ay 1-2 gün ağrı adet sancısı çeker.
Çoğu kadın dismenoreyi ‘alt karında kramp şeklinde ağrı’ olarak tarif eder. Kramplar hafif veya şiddetli olabilir. Bazen bel ve baldırlarda da ağrı hissedilir. Ağrı ya adetle birlikte ya da hemen öncesinde başlar. Kimi kadında adet sancısına şu bulgular eşlik eder:
• Bulantı
• İshal
• Aşırı yorgunluk
• Baş ağrısı
• Karında şişkinlik, dolgunluk hissi
PRİMER DİSMENORE
İlk adet ile beraber Primer Dismenore görülmeye başlar. Çoğu
kadında yaş ilerledikçe primer dismenore derecesi azalır. Bazen de doğumdan sonra
adet sancısında iyileşme gözlenir.
SEKONDER DİSMENORE
Üreme sistemindeki sorunlara bağlı gelişen adet
sancısına ‘Sekonder Dismenore’ denir. Primer Dismenorede görülen ağrının
tersine Sekonder Dismenorede ağrı sonradan gelişir ve zamanla şiddeti artma eğilimi
gösterir. Sıklıkla da daha uzun sürer. Örneğin, adet kanamasından birkaç gün
önce başlayabilir. Kanama boyunca şiddeti artar ve hatta adet bittikten
sonra da devam edebilir.
Sekonder Dismenorenin en sık nedenleri endometriozis, adenomyozis, myom, pelvik enflamatuvar hastalık ve servikal stenozdur.
Ne zaman doktora başvurmak gerekir?
Giderek şiddeti artan adet sancısı, ağrı kesicilere cevap vermeyen ağrı veya yaşam kalitenizi bozan adet sancısı varsa doktora başvurmanız gerekir. Doktorunuz öykünüz, diğer şikayetleriniz ve muayene sonrasında uygun gördüğü tetkikleri ister. En sık başvurulan incelemeler şunlardır:
• Vajinal ve Rahim Ağzı Kültürleri: Vajinal ve Servikal enfeksiyonlar için istenir.
• Cinsel temasla bulaşan hastalıklar için testler
• Pelvik Ultrason: Kitleleri görüntülemek için kullanılır.
• Laparoskopi: En son çare olarak, hem tanı hem de tedavi amaçlı kullanılır. Batın içi yapışıklıklar, endometriotik odaklar gözlemlenir ve cerrahi tedavisi yapılır.
Şiddetli adet sancısı tedavisinde neler kullanılır?
Şiddetli adet sancısı tedavisi etkene yöneliktir. Çocuk isteği olup olmadığı da tedavi şeklini belirler.
• Yaşam tarzı değişiklikleri: Düzenli egzersiz, yeterli uyku, gevşeme teknikleri
• Ağrı kesiciler: İbuprofen, naproksen içeren ilaçlar en sık kullanılır
• Hormonal doğum kontrol yöntemleri: Yumurtlamayı baskılayarak etkilidir.. Hap, vajinal halka, aylık iğne veya rahim içi araç şeklinde uygulanabilirler.
• Etkene yönelik tedavi: Endometriozis, myom için cerrahi dahil spesifik tedaviler