Kanseri Ne Kadar Tanıyoruz?

Kanser Hücresi Nedir?

Kanser, hücrelerin kontrol dışı çoğalmaları sonucunda önce bulundukları organ(lar)ın ve sonrasında da tüm organizmanın fonksiyonlarının bozulmasıyla seyreden hastalıklar gurubudur. Normal şartlarda hücrelerin yaşam döngüleri çok sıkı kontrol ve denetim altındadır. Gerek kalıtsal (yaklaşık % 5-10 oranında sorumludur) gerekse çevresel faktörlerin birikmesi sonucunda hücre çekirdeğinde bulunan DNA’larda meydana gelen farklılaşmalar sonucunda kanser hücreleri ortaya çıkmakta ve yine bulundukları ortamda uygun koşulları oluşturarak kontrolsüz çoğalma sürecine geçerek bildiğimiz kanser tablosunu oluşturmaktadırlar.

Kişiye Özel Tedavi Nedir?

Vücudumuzda mevcut olan her tür hücreden kanser gelişebildiği için kanser hastalıkları çok geniş bir yelpaze oluşturmaktadırlar. Ayrıca yaş, cinsiyet, etnik köken ve ırk gibi faktörler de bu çeşitliliği arttırmaktadır. Yirminci yüzyılın son çeyreğinden itibaren kanser hastalıkları üzerinde yapılan yoğun çalışmalar sonucunda elde edilen verilerde her kanser tipinin ve her hastada mevcut olan tümör tiplerinin moleküler düzeyde birbirinden farklı özellikler içerebildiği, bu nedenle tümöre ait genetik belirteçlerin yol göstericiliğinde “kişiye özel” tedavi yaklaşımlarının uygulanabilirliği gündeme gelmiştir. Hastalığın gelişim mekanizmaları ile ilgili elde edilen verilere dayanarak, bugün için “akıllı moleküller” olarak adlandırılan ilaçlar ve tedavi yöntemleri geliştirilmiş ve her geçen gün daha hızlı ve etkin bir şekilde hastalarımızın tedavisinde kullanılır hale gelmektedirler.

Kanser Tedavisi Nasıl Yapılmaktadır?

Kanser tanısı ve tedavisinde uygulanmakta olan yöntemler hemen hemen tüm tıp branşlarının katkısını gerektirir düzeyde olmak zorundadır. Gerek tanıda gerekse tedavinin planlanması ve uygulanmasında multidisipliner yaklaşım (çok sayıda tıp branşının ortak çabası) uygulanması şarttır. Ayrıca bilinmektedir ki erken tanı hayat kurtarmakta ve hastalığın etkin bir şekilde tedavisine olanak sağlamaktadır. Bu nedenle kanser tanısı almış olan hastaların bu konuda uzmanlaşmış merkezlerde, deneyimli hekimlerce tedavisi önem kazanmaktadır. Ayrıca hastalara gerek tedavileri süresince ve gerekse takip dönemlerinde en etkili psikolojik destek ve rehabilitasyon imkanlarının sunulması da kişinin hastalık sürecini en az sorunla atlatmasında önemli katkılarda bulunmaktadır.

Erken Teşhis Neden Önemlidir?

Kanser tanısı aldıktan sonraki süreçte tedavinin profesyonelce planlanması ve uygulanmasının yanı sıra, normal bireylerin erken tanı amacıyla tarama programları aracılığıyla takibi de önemlidir. Hastalık oluşmadan önce önlem almak, hastalık geliştikten sonra tedavi etmeye çalışmaktan çok daha etkili ve kolay bir yaklaşım olmaktadır. Ortalama yaşam sürelerinin artmaya devam ettiği bu yüzyılda, genelde yaşlanmayla artan kanser hastalıklarının görülme sıklığında da bir artış olması beklenmektedir. Bu da koruyucu hekimlik önlemlerinin daha etkin kullanılması gerekliliğini ortaya koymaktadır.

Dünyada 2016 yılında 29.800.000, ülkemizde de 353.660 yeni kanser tanısı konmuştur (Sağlık Bakanlığı Türkiye Kanser İstatistikleri, 2016). Dünya sağlık örgütünün tahminlerine göre bu rakam 2030’da iki katına ulaşacaktır. Tanı yöntemlerindeki gelişmeler, cerrahi tekniklerin uygulanabilirliğinin artması, ameliyat sonrası dönemde kemoterapi ve radyoterapi tedavileriyle birlikte hedefe yönelik tedavilerin kombine edilmesi sayesinde hastalar sağlıklarına kavuşabilmektedirler. Günümüzde sağlık konusunda en yoğun araştırmaların yapıldığı ve baş döndürücü hızda gelişmelerin olduğu kanser tedavisinde yüksek oranlarda başarı elde edilmektedir.

Sağlıklı olma tanımının gerektirdiği bedenen, ruhen ve sosyal açıdan “tam iyilik hali” elde edebilmek için tanı konması anından itibaren pek çok branşın bir arada ortak bakış açısıyla tedaviyi planladığı ve uyguladığı merkezlerde bu tedavilerin yapılması önem kazanmaktadır.